मतदाता नामावली दर्तापछि मात्र निर्वाचन
ललितपुरको दुर्गम तथा सुगम गाउँमा हालै मतदाता नामावलीमा दर्ताबारे सूचना अभियान अन्तर्गत आधारभूत सर्वेक्षणका क्रममा सीमान्तकृत वर्गकहाँ पुग्ने अवसर मिलेको थियो । यस क्रममा अधिकांश उत्तरदाताको आक्रोश खेप्नुप¥यो । लामाटारकी एक दलित अधवैंसे महिलाले त आफ्नो घरको पिंढीमा समेत बस्नै दिइनन् र रिसाउँदै भनिन् – “हामीलाई भोक लागेको छ, कसले खान दिन्छ ? यस्तो बेला तिमीहरू नेताको, चुनाउको कुरा गर्न आउने ?” एकजना वृद्धाले भनिन् “यहाँ भगवान्का कुरा लिएर आउँछौ भने आउ, नेता र चुनाउका कुरा लिएर नआउ” भन्दै फनक्क फर्किइन् ।
स्थानीय दलित, गरिब, महिला, वृद्धवृद्धामध्ये अधिकांशले आक्रोश पोखे । गत चुनाउमा घरीघरी आएर नमस्ते गर्न आउने नेतालाई भोट दिएर जिताइयो तर जितेर गएको ६ महिना बित्दा पनि गाउँ फर्केर आएको देखिएन । सभासद् गाउलेको दुःख सुन्न नआएकोमा उनीहरूको चित्त दुखेको रहेछ । एक जना अधवैंसे पुरुष झन साह्रो रिसाएका थिए, कारण सोध्दा उनले भने जिताएका नेतालाई भेट्न जाँदा “तपाईंलाई चिनिन” भन्यो ।
कतिपय नाम दर्ता पनि नगर्ने र भोट पनि नहाल्ने पक्षमा थिए । उनीहरू फटाहा नेताहरूलाई किन भोट हाल्ने भनिरहेका थिए । भारतमा सकिएको चुनाउ र विकल्प छान्ने सुविधाबारेमा कुरा उठाएपछि प्रायजसोमा आशा पलाएको पाइयो । हो, सर्वसाधारण जनताले आफ्नो विचार तथा इच्छा पोख्ने अधिकार पाउनै पर्छ नत्र मतदानमा मात्र भाग नलिने हो भने त्यसको के अर्थ रह्यो र ? अर्को कुरा के को कारणले भोट नखसालेको हो त्यो पनि थाहा हुँदैन । यसमा बौद्धिक वर्ग पनि छन् । उनीहरूको माग हो नेपालमा पनि नो भोटको प्रावधान हुनै पर्छ । तर यसको लागि पनि पहिला त आफ्नो नाम मतदाताको सूचिमा दर्ता गराउनु जरुरी छ ।
गत मंसिरको चुनाउमा नागरिकता लिएर भोट खसाल्न जानेहरूलाई भने अब टोली आउँदा फोटो सहितको नाम दर्ता गर्नु पर्ने रहेछ भन्ने चेतना आएको छ । तर करिव ९८ प्रतिशत उत्तरदातालाई नाम दर्ता प्रकृया खुलेको वारे जानकारी नभएको र कहाँ कसरी के के लिएर जानुपर्छ भन्ने कुरामा ज्ञान नभएको पाइयो । अझ विकट ठाउँमा ज्याला मजदुरी गरी खानुपर्ने वर्गकालाई त टोली छिट्टै आफ्नै गाउँ ठाउँमा आइदिए हुन्थ्यो भन्ने रहेछ ।
ललितपुरकै कुरा गर्ने हो भने एक दिन लाग्छ निर्वाचन अफिस पुग्न । अनि काम भ्याउने र आतेजाते खर्चको अलग्गै हिसाब राख्दा धेरै खर्चिलो हुने रहेछ । त्यसैले यो पंक्तिकारलाई के लाग्यो भने चार जिल्ला (क्षेत्र)मा असार ८ गते हुने उप–निर्वाचन तथा आउँदो थानीय चुनाउ आउनु अगाडि नेताहरू र निर्वाचन कार्यालयले यस विषयमा समयमै कदम चाल्नु पर्ने देखिन्छ । जनतामा यति साह्रो वितृष्णा जाग्नुको कारण राजनैतिक दलका नेताहरूले गम्भिर रुपमा मनन गर्नु पर्छ ।
धेरैलाई राष्ट्रिय चुनाव भन्दा स्थानीय चुनाव महत्वपूर्ण लागेको छ । उनीहरूको भनाइ छ – स्थानीय निर्वाचित व्यक्ति नहुँदा गाविस तथा वडाहरूमा लापर्वाही भैरहेको छ साथै बाहिरबाट गएकाहरूमा अपनत्वको भावना कम हुने रहेछ । यसैले पनि स्थानीय चुनाउ महत्वपूर्ण हुन्छ । स्थानीय र राष्ट्रिय निर्वाचनको आवश्यकता र महत्व समय अनुसार हुन्छ नै, तर अहिलेको महत्वपूर्ण पक्ष भनेको सबै मतदाताले आफ्नो नाम मतदाता नामावलिमा दर्ता गर्नु प¥यो ।
शोभा शाक्य
(यो लेख अन्नपूर्ण पोष्ट दैनिक २०७१-०२-२६ सोमवारमा छापिएको हो)
No comments:
Post a Comment